Młodość w Konarzewie, poszukiwanie drogi
Młody Bismarck podąża drogą, której życzyła sobie matka. Jednak jego zachowanie dalekie jest od jej oczekiwań. Jako student dużo pije, spotyka kobiety, bawi się. Pisze w liście do kolegi: „zostanę albo największym lumpem, albo największym człowiekiem w Prusach”. Po ukończeniu studiów rozpoczyna aplikację radcowską, którą przerywa. Podejmuje staż w administracji państwowej z którego zostaje wydalony. Pisze do kuzyna: „pruski urzędnik jest jak muzyk w orkiestrze. Bez wpływu na całość musi odgrywać swój fragment. Ja jednak chcę robić moją własną muzykę, albo żadną". Start do kariery nie udał się. Powraca do Konarzewa, którym skutecznie zarządza w latach 1839-1846. W tym okresie poznaje swoją przyszłą żonę Jaonnę von Puttkamer jak i braci von Gerlach którzy obiecują pomóc w karierze.
W 1846 roku w wieku 31 lat oddaje Konarzewo i Jarchlino w dzierżawę i przeprowadza się do Schönhausen bliżej swych protektorów. Wkrótce otrzymuje pierwszy publiczny urząd zarządcy wałów przeciwpowodziowych (niem. Deichhauptmann) w Jerichow, który sprawuje bardzo energicznie. Wkrótce jego kariera polityczna zaczyna toczyć się szybko.
Konserwatywny agitator
W 1847 roku zostaje posłem saksońskim w pruskim Zjednoczonym Sejmie gromadzącym przedstawicieli prowincji Prus (niem. Vereinigter Landtag, funkcjonującym wraz z pruskim sejmem – niem. Landtag i Zgromadzeniem Narodowym – niem. Nationalversamlung). Tam w maju 1847 roku wygłasza swe pierwsze przemówienie w którym prowokuje liberałów mówiąc że: „ludowi nie należy się żadna konstytucja”. Pisze do Joanny: „polityka porusza mnie o wiele bardziej niż się spodziewałem”.
Rewolucja 1948 roku
W 1848 roku wybucha rewolucja, 18 marca dochodzi do interwencji wojska i krwawych starć w Berlinie. Bismarck uzbroiwszy chłopów zaprowadza porządek w Schönhausen. Po otrzymaniu informacji o sukcesie ruchu w Berlinie, proponuje wyruszenie z uzbrojonymi chłopami do stolicy (na co nie zezwala głównodowodzący w Poczdamie). Król Wilhelm IV decyduje się wycofać wojsko z Berlina i podjąć ugodową politykę wobec rewolucjonistów. 23 marca Bismarck dociera do księżniczki Augusty i przekonuje o konieczności kontrrewolucji. Co księżniczka uznaje za skandaliczny akt nielojalności wobec króla.
Początek kariery
Początkiem właściwej kariery politycznej Bismarcka był styczeń 1849 roku, kiedy został wybrany do sejmu pruskiego (niem. Landtag). W tym czasie decyduje się całkowicie poświęcić polityce i przeprowadza się do Berlina.
Zostaje posłem zjednoczeniowego parlamentu erfurckiego, który funkcjonuje od 20 marca 1850 roku. Celem tego zgromadzenia jest popierana przez króla próba zjednoczenia Niemiec, prowadzona zgodnie z polityką zjednoczeniową Josepha von Radowitza. Polityka ta wydaje się Bismarckowi niewykonalna. Parlament ten wydaje mu się zbyt demokratyczny i nazbyt parlamentarny. Mimo to jego przemówienia są błyskotliwe. Zwraca na siebie uwagę jako jeden z największych mówców parlamentarnych tych czasów. Staje się szeroko znany jako ultrakonserwatysta i rojalista, dynamiczny i brutalny w działaniu. Projekt zjednoczeniowy upada, parlament zostaje rozwiązany w listopadzie 1850 roku. Związek Niemiecki pozostaje niezmieniony z Austrią jako najsilniejszym graczem.
W służbie dyplomatycznej
Mimo że nie posiada doświadczenia dyplomatycznego, w dniu 18 sierpnia 1951 król Wilhelm IV mianuje go przedstawicielem Prus w parlamencie frankfurckim (niem. Bundestag - najwyższy organ polityczny Związku Niemieckiego, niem. Deutsche Bund). Nominację otrzymuje dzięki protekcji Leopolda von Gerlach. Bismarck ocenia iż jest to najważniejsze stanowisko w dyplomacji Pruskiej. Przeprowadza się wraz z rodziną do Frankfurtu. Frankfurt staje się jego polityczną szkołą.
Po ośmiu latach pracy we Frankfurcie w styczniu 1859 obejmuje poselstwo w Petersburgu. Odbiera to jako odsunięcie go na boczny tor. W tym czasie ultrakonserwatyści tracą wpływy po objęciu władzy w 1857 roku przez liberalnego księcia Wilhelma. Na decyzję o losie Bismarka wpływa Augusta, pamiętająca nielojalność z 1848 roku. Bismark odchorowuje tę zmianę w Petersburgu pod troskliwą opieką Joanny, która namawia go do porzucenia polityki.
W 1861 nowym władcą Prus zostaje Wilhelm I. W Berlinie rozpoczyna się konflikt wokół reformy sił zbrojnych. W marcu 1862 roku Bismarck zostaje odwołany z Petersburga. Równocześnie parlament zostaje rozwiązany i formułuje się nowy rząd. Wobec tych zdarzeń Bismarck ma nadzieję na objecie stanowiska premiera, zostaje jednak mianowany posłem w Paryżu. Podczas urlopu romansuje z Katarzyną Orłową (żoną posła Rosyjskiego w Belgii) co Joanna znosi bardzo wyrozumiale.
U celu pragnień, Bismarck obejmuje urząd premiera
W dniu 19 września, 10 dni po zakończeniu urlopu Bismarck otrzymuje telegram od ministra wojny generała Albrechta von Roon, sygnalizujący moment zwrotny i konieczność szybkiego przyjazdu do stolicy. Generał upatruje w Bismarcku właściwego człowieka do rozwiązania problemów. Król rozważa abdykację, ponieważ liberalna większość w parlamencie nie akceptuje budżetu przeznaczonego na reformę armii. Bismarck podobnie jak w roku 1848 czuje się wezwany aby „ratować monarchię i Prusy”. Wsiada do pociągu i 20 września spotyka się z generałem w Berlinie. Stawia się przed królem. Obiecuje okiełznać parlament i rozstrzygnąć konflikt po myśli króla. Jego determinacja robi wrażenie. W dniu 22 września 1862 roku zostaje mianowany premierem Prus. W wieku 47 lat staje na czele rządu Pruskiego. Teraz to on będzie „dyrygował orkiestrą”. Jest u celu swych pragnień.
W jednej z dwu najistotniejszych mów głosi: „Nie przez przemówienia i decyzje większości, co było błędem roku 1848 i 1849, rozstrzygane będą najważniejsze kwestie naszego czasu lecz przez żelazo i krew.” Bismarck tłumi wolność prasy, ignoruje parlament, realizuje twardą politykę zgodnie z obietnicą złożoną królowi.
Zjednoczenie Niemiec, powstanie Rzeszy
Prusy pod przywództwem Bismarcka angażują się w trzy kolejne wygrane wojny:
- 2 lutego 1864 roku Prusy i Austrii wyruszają przeciwko Danii,
- 16 czerwca 1866 roku wybucha wojna prusko-austriacka,
- 19 lipca 1870 roku Francja wypowiada wojnę Prusom (sprowokowana treścią „depeszy emskiej” celowo sformułowanej i upublicznionej przez Bismarcka).
Zamysłem politycznym tych wojen było umożliwienie zjednoczenia Niemiec pod przywództwem Prus, dzięki eliminacji Austrii jako dominującej siły w Związku Niemieckim. Rzesza niemiecka powstaje jeszcze przed formalną kapitulacją Francji w dniu 18 stycznia 1971 roku w sali lustrzanej Wersalu. Król Wilhelm staje się cesarzem a Bismarck kanclerzem Rzeszy.
Po sformowaniu zjednoczonego państwa nastaje czas pokoju. Bismarck zabiega o umocnienie pozycji Rzeszy w Europie poprzez dyplomację. Twardą ręka zajmuje się polityka wewnętrzną. Jego celem jest obrona monarchii przed socjaldemokracją i rewolucją pełzającą lub otwartą. Jeżeli nie może dojść do ładu z parlamentem, rozwiązuje go. Jest gwałtowny i porywczy także w relacjach z monarchą. Potrafi walić dłonią w stół, rzucać filiżankami i grozić samobójstwem. Wilhelm I wyznał: „Ciężko jest być cesarzem pod Bismarckiem”.
Kres kariery, koniec drogi
Cesarz Wilhelm I umiera 9 marca 1888 roku. Władzę przejmuje młody Wilhelm II. Następuje zwrot polityczny. Nowy cesarz chce być kochany przez lud, również przez robotników. W maju 1890 roku socjaldemokraci dochodzą do większości w parlamencie. Bismarck chce rozwiązania parlamentu. Wilhelm zaś chce pozbyć się starego despoty. Rankiem 17 marca 1890 roku cesarz poleca Bsimarckowi przybycie do pałacu i złożenie dymisji jeszcze tego samego dnia. Dymisja wpływa dnia następnego. Wilhelm zakrzyknął: „Nareszcie jestem cesarzem !”. Po 28 latach kierowania państwem w wieku 75 lat Bismarck opuszcza Berlin. Dla większości Niemców tego czasu stał się legendą, symbolem silnej Rzeszy. Z końcem 1894 roku umiera jego ukochana Jaonna, za którą podąża 30 czerwca 1898 roku.
